แม่น้ำแม่กลองเป็นแม่น้ำสำคัญในภาคตะวันตกของประเทศ มีต้นกำเนิดมาจาก แม่น้ำแควใหญ่ และ แม่น้ำแควน้อยไหลมาบรรจบกันที่ตำบลบ้านแพรก อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี แล้วก็ไหลผ่าน จังหวัดราชบุรี จัวหวัดสมุทรสงคราม และ ไหลลงสู่ปากอ่าวไทยที่อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม มีความยาวประมาณ 132 กิโลเมตร ถึงแม้ว่าแม่น้ำแม่กลองจะมีความยาวน้อยกว่าแม่น้ำสายหลักๆสายอื่น เช่นแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก และ แม่น้ำบางปะกง แต่แม่น้ำสายนี้ก็มีประวัติอันยาวนาน และ มีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าแม่น้ำสายอื่น ๆ เลย ดูได้จากแหล่งชุมชมโบราณที่ตั้งเรียงรายอยู่ทั้งสองฝั่งลำน้ำ มีวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาตร์อย่างวัดบางกุ้ง นอกจากนั้นยังมีอาสนวิหารพระแม่บังเกิด หรือ โบสถ์คริสต์ซึ่งมีอายุกว่า 100 ปี รวมไปถึงอุทยาน ร.2 ซึ่งเป็นสถานที่พระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
แม่น้ำแม่กลองเป็นแม่น้ำอีกสายหนึ่งที่นักเล่นเรือมันจะนิยมเอาเรือมาเล่นกันเพราะมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย เช่น ดอนหอยหลอด วัดบางแคน้อย วัดบางกุ้ง อาสนวิหารพระแม่บังเกิด อุทยาน ร.2 เป็นต้น หรือ ถ้าใครที่นิยมชมชอบกับการตกปลา ตกกุ้ง ที่แม่น้ำสายนี้เราสามารถที่จะสัมผัสได้ถึงสองบรรยากาศในแม่น้ำเดียว คือ ถ้าใครนิยมชมชอบกับการตกกุ้ง และ ปลาน้ำจืด( น้ำกร่อย ) เสน่ห์ของกุ้งแม่น้ำของอัมพวา รับรองได้ว่านักชิมแค่ได้ยินก็ถึงกับน้ำลายหกกันแล้ว หรือ จะเป็นปลากระพงขาว ก็เชื่อว่าคงไม่มีนักชิมคนใหนจะปฎิเสธรสชาติของเนื้อปลากระพงขาวสดๆจากธรรมชาติได้อย่างแน่นอน มาถึงแม่กลองทั้งทีถ้าเราจะไม่พูดของดังคู่บ้านคู่เมืองของแม่กลองก็คือ ปลาทู ก็คงจะเหมือนขาดอะไรไปสักอย่าง ปลาทูของแม่กลองนั้นจัดได้ว่าเป็นปลาทูที่มีรสชาติดีไม่เป็นสองรองใครเลยทีเดียว ด้วยสารอาหารที่มีมากมายจากแม่น้ำที่ไหลสู่อ่าวไทย ทำให้มีฝูงปลาน้อยใหญ่มาอาศัย อยู่กันเป็นจำนวนมาก และ หนึ่งในนั้นก็คือปลาทู ถ้าใครที่สนใจอยากจะออกไปตกปลาทูก็สามารถที่จะขับเรือออกไปทางปากอ่าว แต่ก่อนอื่นต้องขอแนะนำว่าการที่จะนำเรือออกจากปากอ่าวแม่น้ำควรจะต้องมี GPS ที่มี Bluechart หรือ แผนที่ร่องน้ำออกไปด้วย และ ต้องเดินเรือด้วยความระมัดระวัง เพราะเนื่องจากบริเวณปากอ่าวจะมีสันดอนซึ่งเราไม่สามารถเห็นได้ด้วยตาเปล่าซึ่งเรืออาจจะไปเกยตื้นได้ ดังนั้นควรจะต้องใช้ GPS เป็นตัวนำทางในการที่จะออกไปสู่ทะเล หลังจากที่เราวิ่งเรือผ่านร่องน้ำออกไปแล้วเราก็ค่อยๆวิ่งไปเรื่อยจนถึงแนวเปลี่ยนน้ำ ซึ่งก็คือสุดเขตของแนวน้ำกร่อย เข้าสู่น้ำทะเลนั่นเอง พอเราวิ่งเรือพ้นแนวเปลี่ยนน้ำสู่แนวน้ำทะเลเราก็จะเริ่มมองเห็นโป๊ะปลาทูอยู่มากมาย มีทั้งโป๊ะร้าง และ ก็โป๊ะที่ยังมีคนใช้กันอยู่ โดยปกติแล้วสำหรับคนที่เล่นเรือเราคงไม่กล้าที่จะเข้าไปรบกวนโป๊ะที่ยังมีคนอยู่ พวกเราก็มันจะแวะเวียนไปตามโป๊ะร้างที่ไม่มีเจ้าของแล้วก็ตกกันแถวนั้น การตกปลาทูนั้นก็แสนง่ายดาย แค่เพียงเราใช้เบ็ดชักโง้ง หรือ เบ็ดราว ซึ่งมีขนนกเล็กๆ หรือ พู่เล็กๆ ถ่วงด้วยตะกั่วด้านล่างแล้วแล้วหย่อนลงไปข้างๆเรือ แค่นี้ก็ได้ปลาทูมาเชยชม และ เชยชิมกันแล้ว
เราพูดถึงเรื่องทำบาปกันไปแล้วเรามาพูดถึงเรื่องวัดวาอารามกันบ้างดีกว่า วัดที่ได้รับความนิยมที่จะไปเที่ยวกัน ก็จะมีวัดบางกุ้ง และ วัดบางแคน้อย ที่วัดบางกุ้ง หลายๆคนอาจจะคุ้นเคยกับภาพของโบสถ์ที่ถูกรากของต้นไทรปกคลุมไว้เกือบจะทั้งหลังจาก Unseen Thailand แต่มีไม่กี่คนที่ทราบว่าวัดแห่งนี้เป็นวัดซึ่งถือว่ามีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ของประเทศเราเป็นอย่างมาก วัดบางกุ้งเป็นวัดเก่าแก่ตั้งอยู่ในเขตตำบลบางกุ้ง อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย พม่าได้ยกเข้ามาตีกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ ทรงมีพระราชดำรัสสั่งให้หัวเมืองปากใต้ยกทับเรือมาสร้างกำแพงล้อมวัดบางกุ้ง เรียกว่า ค่ายบางกุ้ง กองทัพพม่าซึ่งยกทัพมาตามลำน้ำแม่กลอง และ บุกมาจนถึงค่ายบางกุ้ง โดยที่ทัพของกรุงศรีอยุธยาไม่สามารถที่จะต้านทานเอาไว้ได้ ค่ายบางกุ้งจึงแตก หลังจากพม่าตีกรุงศรีอยุธยาแตก ค่ายบางกุ้งก็ถูกทิ้งเป็นค่ายร้าง ต่อมาเมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้ทรงสถาปนากรุงธนบุรีแล้ว ได้โปรดให้ชาวจีนรวบรวมสมัครพรรคพวกมาตั้งเป็นกองทหารรักษาค่ายเก่าที่บางกุ้ง ค่ายบ้างกุ้งจึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า ค่ายจีนบางกุ้ง หลังจากเสียกรุงไปประมาณ 8 เดือน กองทัพพม่านำโดยเจ้าเมืองทวายยกทัพบก และ ทัพเรือลงมาล้อมค่ายจีนบางกุ้งไว้ ทหารจีนที่รักษาค่ายได้สู้รบอย่างเต็มกำลังแต่ด้วยความที่มีกำลังน้อยกว่าทัพพม่านักจึงทำให้เกือบที่จะเสียค่ายให้แก่พม่า ความทราบไปถึง สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชจึงยกทัพมาตีทัพพม่าแตกพ่ายไป และ ต่อมาสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชยกกองทัพเรือนำทหารออกไปทำศึกที่บางแก้วเมืองราชบุรี ในระหว่างเดินทางได้หยุดกองทัพพักพลเสวยพระกระยาหารที่วัดกลางค่ายบางกุ้ง หลักฐานทางโบราณสถานที่ยังมีให้เราเห็นในปัจจุบันก็จะมีพระอุโบสถที่ถูกรากของต้นไทรขึ้นปกคลุมเกือบจะทั้งหลัง มีปูนปั้น ประดับด้วยเครื่องถ้วยซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของศิลปในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย
อีกวัดนึงที่ได้รับความนิยมไปเที่ยวกันก็คือ วัดบางแคน้อย ซึ่งภายในพระอุโบสถจะประดับด้วยไม้แกะสลักทั้งหลัง ด้วยฝีมือการแกะสลักของช่างฝีมือดีมาจากเมืองเพรชบุรี เราลองมาดูรายละเอียดของไม้ที่เค้าใช้ประดับในพระอุโบสถกันบ้าง ไม้มะค่าโมงซึ่งใช้เป็นแท่นรองพระประธานมีขนาดใหญ่มาก คือกว้าง 2 เมตรครึ่ง ยาว 3 เมตร หนา 4 นิ้ว ชุกชีพระประธานเป็นไม้แกะสลักในทรงจอมแห พื้นอุโบสถปูด้วยไม้ตะเคียนทอง หนา 2 นิ้ว กว้าง 40-44 นิ้ว ฝาผนังพื้นเป็นไม้แกะสลัก หนา 3 นิ้ว แกะสลักเป็นรูปคน สัตว์ ต้นไม้ และแกะเสริม รวมหนาถึง 6 นิ้ว ฝาผนังด้านตรงข้ามพระประธานเป็นไม้แกะสลักรูปปางชนะมาร ฝาผนังด้านซ้าย ขวา ของพระประธานเป็นไม้แกะสลักรูปพระเจ้าสิบชาติ ฝาผนังด้านหลังพระประธานเป็นไม้แกะสลัก การประสูติ ตรัสรู้ นิพพาน ฝาผนังใต้ธรณีหน้าต่าง 2 ข้าง แกะสลักฝังด้วยไม้โมกมันรูปพระเวสสันดร จั่วด้านหน้าและหลังเป็นไม้แกะสลัก ด้านข้างทั้งสองเป็นคูหาหลงรักปิดทอง คันทวยเป็นไม้ลงรักปิดทอง จากรายละเอียดเราจะเห็นได้ว่าพระอุโบสถของวัดบางแคน้อยนั้นเป็นพระอุโบสถที่มีความงดงาม และ มีคุณค่าทางศิลปะที่น่าสนใจมากๆ ทุกวันนี้วัดบางแคน้อยจัดได้ว่าเป็นสถานที่เที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดสมุทรสงครามเลยก็ว่าได้
มาเล่นเรือที่แม่น้ำแม่กลองทั้งที นอกจากจะมีสถานที่เที่ยวที่น่าสนใจมากมาย มีปลา มีกุ้ง ให้ตกกันแล้ว ยังมีสิ่งที่น่าสนใจที่พลาดไม่ได้เลยอีกอย่างนึงก็คือ ตลาดน้ำ ครับ ตลาดน้ำที่กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่นักท่องเที่ยว ไม่ว่าจะเป็นการท่องเที่ยวทางรถยนต์ หรือ ทางเรือตลาดนึงก็คือ ตลาดน้ำอัมพวา ตลาดอัมพวา ถ้าเราจะไปเที่ยวตลาดน้ำโดยทั่วๆไปเราจะต้องไปกันแต่เช้าตรู่ก่อนที่ตลาดจะวาย แต่สำหรับที่นี่แล้วกลับเป็นตรงกันข้าม เพราะตลาดน้ำอัมพวาเป็นตลาดน้ำยามเย็น ที่ตลาดน้ำอัมพวาเราจะได้พบกับวิถีชีวิตของชาวบ้านริมน้ำที่มีมาตั้งแต่ในสมัยโบราณที่ๆคนอัมพวายังคงเก็บ และ รักษาให้เราได้เห็นถึงในปัจจุบัน ถ้าใครชอบกินขนม ที่นี่ก็มีให้เลือกกินจนเลือกไม่ถูกเลยทีเดียว หรือ ถ้าใครชอบของคาว กุ้งเผา ปลาหมึกเผาที่นี่ก็ส่งกลิ่นหอมยั่วยวนตลอดเวลา รวมไปถึงก๋วยเตี่ยวเรือที่ขายกันในเรือจริงๆ ผัดไท หอยทอด ก๋วยจั๊บ และ ของกินอีกมากมายที่เห็นแล้วชวนให้น้ำลายสอ นอกจากของกินแล้วที่ตลาดอัมพวายังมีของแต่งบ้านที่ทำจากกะลามะพร้าว ของเล่นสังกะสีที่ทุกวันนี้แถบจะไม่มีให้เราเห็นกันอีกแล้ว และ อื่นๆอีกมากมาย ถ้าใครได้มีโอกาสเอาเรือมาเที่ยวที่แม่น้ำแม่กลอง รับรองได้ว่าด้วยมนต์เสน่ห์ของลำน้ำสายนี้จะทำให้คุณต้องกลับมาเยือนที่นี่อีกอย่างแน่นอน
