เคยสงสัยกันมั้ยครับว่า Boat Fenders ที่เราเห็นเค้าห้อยกันข้างๆเรือ ทำไมถึงมีหลายรูปทรง และ แต่ล่ะรูปทรง มีหน้าที่ต่างกันอย่างไร เดี๋ยววันนี้เราจะพูดกันเรื่องนี้ครับ
Boat Fenders หรือ เรียกแบบไทยๆว่า ทุ่นกันกระแทกข้างเรือ หรือ ลูกตะเพรากันกระแทก ที่เราเห็นห้อยกันอยู่ข้างๆเรือมีหลายรูปทรงมากๆ มีทั้งแบบทรงกระบอก แบบทรงกลมแบบลูกโป่ง แบบที่ติดกับเสา แบบที่ติดกับท่าเทียบเรือ แบบที่เป็นแผ่น และ แบบที่เป็นเหมือนบันได แต่ล่ะประเภทก็มีการใช้ที่แตกต่างกัน แต่มีหน้าที่เหมิอนกันคือป้องกันเรือกระแทก ทั้งจากเรือกระแทกเรือเวลาที่จอดติดกัน รวมไปทิ้งการกระแทกกับท่าเรือ หรือ ที่จอดเรือ
- ทุ่นกันกระแทกทรงกระบอก หรือ ที่ฝรั่งเรียกกันว่า Long Fender หรือ Walking Fender ทุ่นกันกระแทกทรงนี้เป็นทรงที่คนนิยมใช้กันมากที่สุด เพราะว่าใช้ง่าย เก็บง่าย ตัวทุ่นมีห่วงแขวนเชือก 2 ห่วง สามารถใช้ได้ทั้งแบบแขวนแนวตั้ง หรือ แขวนแนวนอน เวลาใช้ก็แค่แขวนไว้กับคลีท หรือ แขวนที่ราวกันตก หรือ เชือก life line ข้างเรือ ใช้ได้ดีทั้งเวลาที่ต้องจอดเรือติดกัน หรือ ตอนที่จอดเทียบท่า
2. แบบทรงกลม หรือ Ball Fender หรือ Stand by Fender ทุ่นกันกระแทกทรงนี้เป็นทรงที่กันกระแทกได้ดีมากๆ เพราะมีความกว้างของทรงลูกบอล ทำให้ตัวเรือห่างจากเรือลำข้างๆ หรือ จากท่ามากกว่าทุ่นทรงกระบอก ทุ่นทรงนี้เค้านิยมใช้เวลาที่กำลังจะเคลื่อนตัวออกจากท่า หรือ จากเรือที่จอดข้างๆกัน เพราะรูปทรงกลมทำให้ตัวทุ่นสามารถหมุนตามการเคลื่อนตัวของเรือได้เป็นอย่างดี และ นอกจากที่เค้าจะใช้เป็นทุ่นกันกระแทกเรือแล้ว ทุ่นทรงนี้เค้ายังเอามาใช้เพื่อเป็นเครื่องหมายของจุดทิ้งสมอ หรือ เชือกสำหรับผูกเรือ หรือ กระชังในน้ำ
3. แบบที่ติดกับเสา หรือ Pole Fender หรือ Pile Fender ทุ่นกันกระแทกแบบนี้เค้านิยมใช้ติดกับเสาของที่จอดเรือ เวลาจอดเรือที่ท่า เพื่อไม่ให้ต้องคอยห้อยทุ่นกันกระแทกค้างไว้ข้างเรือไว้ตลอดเวลา
4. ทุ่นกันกระแทกแบบที่ติดกับท่าเรือ หรือ Rolling Dock ทุ่นกันกระแทกแบบ Rolling Dock มีหลายรูปทรงมากๆ มีทั้งแบบที่ติดกับขอบของท่าเรือ และ มีแบบที่เป็นแบบลูกล้อที่บางคนก็เรียกว่า Fender Wheel หรือ Corner Fender Wheel
5. ทุ่นกันกระแทกแบบแผ่น Flat Fender หรือ Cushion Fender ทุ่นกันกระแทกแบบนี้เมืองไทยไม่ค่อยมีให้เห็นแต่ที่เมืองนอกเค้าใช้กันเยอะพอสมควร เพราะทุ่นกันกระแทกแบบนี้สามารถปรับใช้ได้หลากหลายรูปแบบ ใช้ได้ทั้งกันกระแทก ใช้เป็นเบาะนั่ง หรือ แม้แต่ใช้เป็นชูชีพช่วยคนตกน้ำ และ ด้วยรูปทรงแผ่นทำให้เก็บง่าย แต่ก็มีข้อเสียตรงที่เวลาลมแรงๆอาจจะปลิวหายไปกับสายลม
6. ทุ่นกันกระแทกแบบบันได หรือ Ladder Fender ทุ่นกันกระแทกแบบนี้ผมยังไม่เคยเห็นในเมืองไทยเลย เคยแต่เห็นที่ใช้กันที่เมืองนอก ทุ่นแบบนี้นอกจากใช้กันกระแทกแล้ว ยังสามารถใช้เป็นบันไดปีนขึ้นเรือได้อีกด้วย เหมาะมากๆสำหรับ Wake Boat
เราได้รู้ถึงวิธีการใช้ทุ่นกันกระแทกแบบต่างๆกันแล้ว อีกสิ่งที่สำคัญมากๆคือจำนวนทุ่นกันกระแทกที่เราควรมีติดเรือ การมีทุ่นกันกระแทกน้อยเกินไป ก็อาจจะทำให้ตัวทุ่นกันกระแทกแตก หรือ อาจจะทำให้กันกระแทกได้ไม่ดีเท่าที่ควร และ อีกข้อสำหรับการใช้ทุ่นกันกระแทกก็คือ เราควรจะใช้ทุ่นกันกระแทกแบบ และ ขนาดเดียวกันเพื่อการป้องกันการกระแทกได้ดีที่สุด
